As células son a base da vida, e comprendelas é esencial para estudar sistemas máis complexos como os ecosistemas.
Este artigo introduce a teoría celular clásica, a diferenza entre células procarióticas e eucarióticas, e as estruturas que compoñen unha célula típica.
Que é unha célula
Considérase que a célula é a unidade máis básica da vida.
As células foron descubertas en 1665 por Robert Hooke, que lles deu ese nome a partir de cella, que significa ‘un cuarto pequeno’.
Teoría Celular
A teoría celular refírese á proposición de que todos os organismos vivos están formados por células.
A teoría celular clásica ten tres postulados principais:
- Todos os seres vivos están compostos por unha ou máis células
- A célula é a unidade máis básica da vida
- As novas células fórmanse a partir de células existentes
Os dous primeiros foron propostos en 1839 por Theodor Schwann e Matthias Schleiden tras comparar as súas observacións de células animais e vexetais.
A Rudolf Virchow atribúeselle o terceiro postulado (‘Omnis cellula e cellula’ – todas as células veñen doutras células), aínda que existe certo debate sobre se plaxiou o traballo de Robert Remak.
Algunhas fontes modernas inclúen principios adicionais, que poden resumirse así:
- A estrutura e funcións dun organismo derivan das actividades das súas células.
- As células de todas as especies comparten similitudes fundamentais na súa composición e mecanismos metabólicos.
- As células de especies relacionadas adoitan ter aparencia e funcionamento similares a nivel estrutural e químico.
- En todos os organismos vivos coñecidos, a información xenética almacénase no ADN.
- O fluxo de enerxía ocorre dentro das células.
Células procarióticas e eucarióticas
Hai dous tipos de células que compoñen os organismos vivos: procarióticas e eucarióticas. Hai tres distincións xerais que as separan:
| Procariontes | Eucariontes |
|
|
Os animais, plantas, fungos e protistas son todos organismos eucarióticos. As bacterias e arqueas son procarióticas.
Estruturas da célula
As células conteñen diversas estruturas chamadas orgánulos. Os tipos de orgánulos presentes dependen de se a célula é procariótica ou eucariótica.
Orgánulos comúns a todas as células, incluíndo as procarióticas:
- Citoplasma
- Ribosomas
- Membrana celular
Orgánulos únicos das células eucarióticas:
- Núcleo
- Nucléolo
- Citoesqueleto
- Retículo endoplasmático rugoso e liso
- Aparato de Golgi
- Mitocondrias
- Lisosoma
- Peroxisoma
- Vesículas
- Vacuolas
Orgánulos específicos das plantas:
- Parede celular (tamén en fungos e algúns protistas)
- Gran vacúolo central
- Cloroplastos