Se estás interesado na autosuficiencia e en cultivar os teus propios alimentos, pode sorprenderte saber ata que punto comprender o ADN e a herdanza xenética pode ser útil.
Aínda que os conceptos básicos que se explican a continuación só rascan a superficie, serven como unha base importante para entender a biodiversidade e os riscos das monoculturas.
A relación con outras disciplinas convérteo nun bo complemento para o pensamento interdisciplinario.
- Que é o ADN?
- Células e produción de proteínas
- Unha introdución á selección natural
- Que é a herdanza?
Que é o ADN?
O ADN está formado por nucleótidos, os bloques básicos dos ácidos nucleicos. Simplificando, están compostos por azucre desoxirribosa, fosfato e unha das catro bases nitrogenadas: adenina, citosina, guanina e timina (A, C, G, T).
O azucre e o fosfato forman cadeas, das que sobresaen as bases nitrogenadas para unirse con outras bases, creando a estrutura de dobre hélice do ADN.
Entre as bases, a adenina sempre se emparella coa timina, e a citosina coa guanina, formando os pares de bases.
Os pares de bases fórmanse mediante enlaces de hidróxeno covalentes; A-T ten dous enlaces e C-G tres.
Como codifica o ADN a información?
O conxunto completo da información xenética dun organismo chámase xenoma.
Dentro do xenoma atópanse as cadeas formadas polos nucleótidos. O ADN codifica as instrucións xenéticas mediante a secuencia específica das súas bases nitrogenadas.
Esta información fornece as instrucións ás células para realizar as funcións necesarias para a vida.
Células e produción de proteínas
As proteínas son importantes para moitos procesos biolóxicos, xa que realizan a maior parte do traballo das células.
O ADN contén as instrucións para construír as proteínas necesarias para que as células poidan sobrevivir.
Mediante un proceso chamado transcrición, un segmento de ADN é convertido en ARN mensaxeiro (ARNm), que logo sofre un proceso de tradución para producir unha proteína funcional.
O propósito da proteína dependerá da función que cumpra a célula dentro do organismo.
Unha introdución á selección natural
Considerada o principal motor da evolución, a selección natural refírese ao proceso polo cal os organismos que sobreviven e producen descendencia son aqueles que mellor se adaptaron ao seu entorno.
Xenotipos e fenotipos
O xenotipo dun organismo refírese a todos os xenes que posúe.
O fenotipo dun organismo, pola súa banda, son todas as características observables. O fenotipo pode estar influenciado tanto polo xenotipo como por factores ambientais, como a dieta ou o clima.
Variación e adaptación
A variación refírese ás diferenzas xenéticas que existen dentro dunha especie.
A variación pode ser causada por mutacións — cambios na secuencia do ADN. Estas adoitan limitarse a organismos individuais, agás que ocorran en células xerminais (espermatozoides ou óvulos), caso no que poden transmitirse á descendencia.
O desprazamento xenético, un cambio aleatorio na frecuencia das variantes xenéticas, tamén pode facer que certos trazos sexan máis ou menos comúns nunha poboación, mesmo sen unha vantaxe ou desvantaxe clara.
Se unha variación é beneficiosa, co tempo pode converterse nunha adaptación permanente ao entorno no que vive o organismo.
Que é a herdanza?
A herdanza é o proceso polo cal os xenes se transmiten dunha xeración á seguinte. Cada descendente herda o 50% do seu ADN de cada proxenitor, pero a combinación específica de xenes varía, o que resulta en diversidade xenética entre irmáns.